ዴቨሎፕመንት ፓርትነርሺፕ ኢን ሃየር ኤጁኬሽን (DelPHE)

የፕሮጀክቱ አጋሮች፦ 

አዲስ አበባ ዩኒቨርሲቲ፣ ለንደን ዩኒቨርሲቲ የሩቅ ምሥራቅና የአፍሪካ ጥናቶች ትምህርት ቤት፣ ሞይ ዩኒቨርሲቲ

ዓላማ፦

የዚህ ፕሮጀክት አጠቃላይ ዓላማ ኢትዮጵያ ውስጥ ለቱሪዝም ዘርፍ ዘላቂ እድገት በሚከተሉት መንገዶች ድጋፍ መስጠት ነው፦

• በአዲስ አበባ ዩኒቨርሲቲ፣ የእድገት ጥናቶች ኮሌጅ ሥር የቱሪዝምና የልማት ፕሮግራም፣ በቱሪዝምና በልማት ለሁለተኛ ዲግሪ ትምህርት አስተዋጽኦ ማበርከት፣
• በደንቦች ዙሪያ ለሚደረጉ ውይይቶች አስተዋጽኦ ማበርከት፣
• እንደ አስፈላጊነቱ የሰው ኃይል (ሠራተኞች እና/ወይም ተማሪዎች) ልውውጥ እንዲደረግ ሁኔታዎች ማመቻቸት፣
• በኢትዮጵያ ባሕል፣ መልክዓ ምድርና ቱሪዝም ዙሪያ አዲስ አበባ ውስጥ ትልቅ ኮንፈረንስ ማዘጋጀት።

ከዚህ በተጨማሪ ፕሮጀክቱ ዓለም አቀፋዊ ከሆኑ ተቋሞች ጋር (EC፣ ዩኤንዲፒ እና ሌሎችም) ግንኙነት ለመመሥረት እገዛ ያበረክታል ተብሎ ተጠብቆ ነበር፤ ይህም የልማት ጥናቶች ኮሌጅ በቱሪዝም መስክ የሚያከናውነው ሥራ ብሪቲሽ ካውንስል ለፕሮጀክቱ የሚሰጠው የገንዘብ ድጋፍ ካበቃም በኋላ ቀጣይነት እንዲኖረው ለማድረግ ሲባል ነው።

የተገኙ ውጤቶች፦

እርስ በርስ በመደጋገፍ የሚከናወነው ይህ ፕሮጀክት ካስገኛቸው ዋና ዋና ውጤቶች መካከል የሚከተሉት ይገኙበታል፦

• የሁለተኛ ዲግሪ ተማሪዎችን ማስተማርና እ. ኤ. አ. በ2011 እና በ2012 በሁለት ዙር ተማሪዎችን በተሳካ ሁኔታ ማስመረቅ፣
• በመስኩ የተሰማሩ የባለሙያዎች ልውውጥ፦ ከአዲስ አበባ ወደ ለንደን፣ ከለንደን ወደ አዲስ አበባ እንዲሁም ከሞይ ወደ አዲስ አበባ፣
• የአጭር ጊዜ ስልጠና መስጠትና ሁለት ኢትዮጵያውያን ተማሪዎች ከአዲስ አበባ ወደ ኤስኦኤኤስ (SOAS) ሄደው ልምድ እንዲቀስሙ ማድረግ፣

ለሁሉም ባለ ድርሻ አካላትና ለመላው ኅብረተሰብ የምርምሩ ውጤቶች እንዲዳረሱ ለማድረግ ሁለት መጽሐፎች ታትመዋል፦

• ሁሉንም የሚያሳትፍ ቱሪዝም የኢትዮጵያ የወደፊት ተስፋ፦ ከምርምር እስከ ትግበራ፤ ከሰሜናዊ ኢትዮጵያ ከአድዋ የተገኘ ናሙና (እ. ኤ. አ. 2010) (Participatory Tourism the future of Ethiopia: from Research to Implementation, Model from Adwa Northern Ethiopia (2010)
• በኢትዮጵያ ኅብረተሰቡን  መሠረት ያደረገ የኤኮቱሪዝም እድገት መሠረቶች (እ. ኤ. አ. 2012) (The fundamentals of community based ecotourism development in Ethiopia (2012)

የፕሮጀክቱ አጋሮች

ሐዋሳ ዩኒቨርሲቲ እና ሳስካችዋን ዩኒቨርሲቲ

የተሳኩ ዓላማዎች

• የዶክትሬት ተማሪዎች ቅበላ፦ ስድስት የዶክትሬት ተማሪዎች፦ የእንስሳት መኖ (2)፣ የእርሻ ምርምር (1)፣ የእጽዋት ልማት (1) እንዲሁም የአፈር ሳይንስ (2) ተማሪዎች እ. ኤ. አ. ጥቅምት 2010/2011 ላይ ተመዝግበው ነበር። በ2010/2011 የትምህርት ዘመን ዕቅዱ ሦስት ተማሪዎችን ብቻ ለመቀበል የነበረ ቢሆንም ሌሎች ሦስት ተማሪዎች ሊጨማሩ የቻሉት የዶክትሬት ተማሪዎቹ ለሚያከናውኑት የመስክ ሥራ ወጪውን የሚሸፍነው ሲአይኤፍኤስአርኤፍ (CIFSRF) ፕሮጀክት የሚቆየው ለአጭር ጊዜ በመሆኑ ነው።
• ለተማሪዎች የተሰጠ ሥልጠና፣ ጥናታዊ ምርምር መምራት እና ሴሚናር፦ የተሰጡ ሁለት ኮርሶች፦ ኒውትሪሽናል ፊዚዮሎጂ እና ባዮኬሚስትሪ፤ እንዲሁም ከሳስካችዋን ዩኒቨርሲቲ የመጡ ሁለት ፕሮፌሰሮች በእንስሳት መኖ እና በመኖ አጠቃቀም ረገድ በቅርቡ በታዩ እድገቶች ዙሪያ ትምህርት ሰጥተዋል። የተሰጠውን ትምህርት ተጨማሪ 11 የማስተርስ ተማሪዎችና በሐዋሳ ዩኒቨርሲቲ የሚገኙ ሁለት ፋካልቲዎች ተከታትለዋል።
• የካናዳው ፋካልቲ የዶክትሬት ጽሑፍ የሚዘጋጅባቸውን አራት የጥናት ርዕሰ ጉዳዮች በማርቀቁና ጥናታዊ ፕሮጀክቶቹን ለማካሄድ የተመረጡትን ቦታዎች በመጎብኘት ረገድ ተሳትፏል።
• ከሳስካችዋን ዩኒቨርሲቲ የመጡ አንድ የአፈር ሳይንስ ፕሮፌሰር በኤን 15 አፕሊኬሽን ቴክኒክ ዙሪያ በተደረገ ስብሰባ ንግግር አቅርበዋል። በስብሰባው ላይ 23 ተሳታሪዎች (7ቱ ሴቶች ናቸው) ተገኝተው ነበር።
• በሳስካችዋን ዩኒቨርሲቲ ፋካልቲ የተካሄደው የልምድ ልውውጥ ጉብኝቱ ዓለም አቀፋዊ ትስስርን ያጠናከረ ከመሆኑም ሌላ በምድር ወገብ አካባቢ ስለሚገኝ የግብርና ሙያ ተሞክሮ (ልምድ) እንዲጎለብት አስችሏል። በሳስካችዋን ዩኒቨርሲቲ ፋኩልቲ ውስጥ ሠራተኞች የመለዋወጥ ፍላጎት መጨመሩ ተስተውሏል።
• የእንስሳት መኖ ኮርስ ተሳታፊዎች የሆኑ ሁሉም ተማሪዎችና ሁለት የሐዋሳ ዩኒቨርሲቲ ባልደረቦች የምግብ ራሽን በመቀመር ረገድ የቀሰሙትን እውቀት በከፍተኛ አድናቆት ተመልክተዋል። ተማሪዎቹ ከሳስካችዋን ዩኒቨርሲቲ በተመሳሳይ ባለሙያዎች እየመጡ ልምዳቸውን እንዲያካፍሉ ጠይቀዋል።

የተገኙ ውጤቶች

የምርምር ጽሑፎች፦

• በኢትዮጵያ ለግጦሽ ተስማሚ በሆኑ መስኮች ለሚያድጉ የአኬዥያ ቶርቲሊስና ፕሮሶፒስ ጁሊፍሎራ የሚሰጡ የኬሚካልና የባዮሎጂካል መድኃኒቶች ቅጠሎቹና የፍሬ ከረጢቶቹ ለምግብነት ባላቸው ጠቀሜታ ላይ የሚያስከትሏቸው ውጤቶች (የዶክትሬት ትምህርቱ ሲጠናቀቅ ከዚህ ሥራ አምስት ጥናታዊ ጽሑፎች ይዘጋጃሉ ተብሎ ይጠበቃል)
• የአርሲ- ባሌ ፍየሎች የመቆጥቆጥ ባሕርይ ያለውን የኔትል (ዩርቲካ ሲሜንሲስ) ቅጠል በተጨማሪነት መመገባቸው በእድገታቸው፣ በሚሰጡት የወተት መጠንና ጥራት እንዲሁም በመራባት አቅማቸው ላይ የሚያመጣው ለውጥ (የዶክትሬት ትምህርቱ ሲጠናቀቅ ከዚህ ሥራ አራት ጥናታዊ ጽሑፎች ይዘጋጃሉ ተብሎ ይጠበቃል)
• በዋነኛነት የስንዴ ገለባ የሚመገቡ በጎችን የተለያየ መጠን ያለው አተላ እንደ መኖ መስጠት ያለው የምግብነት ጥቅም (ጸድቋል፤ የኢትዮጵያ የእንስሳት ሳይንስ መጽሔት)
• በዋነኛነት ሳር የሚመገቡ የሲዳማ ፍየሎችን የስኳር ድንች (ኢፖሞያ ባታታስ) ሐረግ በተጨማሪነት መመገብ በአመጋገባቸው፣ በእድገታቸው፣ ተፈጭቶ በመዋሃድና በሥጋቸው ባዕም ላይ የሚያመጣው ለውጥ (ለቆላ እንስሳት ጤና እና ምርት ቢሮ ተልኳል፣ ክለሣው ተጠናቅቋል፣ ጥቂት ለውጦች ተደርገዋል)
• በሮዴ ደሴት የሚገኙ ቀይ ዶሮዎችን ታጋሳስቴ (ቺማንሳይቲሱስ ፓልሜንሲስ) ቅጠል በተጨማሪነት መመገብ በአመጋገባቸው፣ በእድገታቸውና በሥጋቸው ጣዕም ላይ የሚያስከትለው ለውጥ (ለቆላ እንስሳት ጤና እና ምርታማነት ቢሮ ተልኳል፣ በመከለስ ላይ ይገኛል)

ተጨማሪ የገንዘብ ድጋፍ፦

• የካናዳ ዓለም አቀፍ የምግብ ዋስትና ምርምር ፈንድ 1 ሚሊዮን የካናዳ ዶላር ድጋፍ የሰጠ ሲሆን ገንዘቡ በጥራጥሬ እህሎች ምርታማነትና የምግብ ይዘት ላይ ጥናት ለማካሄድ፣ የዶክትሬት ስልጠናውን ለማጠናከር፣ የተማሪዎች የልምድ ልውውጥ ለማድረግና ተመራቂ ተማሪዎቹን በጣምራ ለመከታተል ይውላል።